ბორჯომი საკურორტი ქალაქია სამცხე-ჯავახეთის რეგიონში, რომელიც პირველ რიგში ცნობილია თავისი მინერალური წყლების წყაროებით, რაც წარმოდგენს საქართველოს ექსპორტის ძირითად პროდუქციას. ქალაქი განლაგებულია ბორჯომის ხეობაშო მდინარე მტკვრის ორივე სანაპიროზე 800 მ. სიმაჭლეზე ზღვის დონიდან. მოსახლეობა შეადგენს 14 000 ადამიანს. ქალაქის სახელი მოდის ციხე-სიმაგრე „ბორჟის“ და სიტყვა „ომი“-სგან. სამწუხაროდ შუასაუკუნეებში საქართველოს მოსახლეობას მუდმივად უწევდა თავდაცვა უამრავი მტრისგან.
ბორჯომის მინერალური წყლები ჯერ კიდევ ანტიკურ დროს იყო ცნობილი, რასაც ამტკიცებს ნაპოვნი აქ 7 ქვის აბაზანა, რომელიც თარიღდება ჩ. წ. ა. პირველი ათასწლეულით. არქეოლოგების მტკიცებით უძველეს დროს მინერალურ წყალს იყენებდნენ აბაზანების მისაღებათ და არა დასალევად. არსებობს მრავალი თეორია, მაგრამ ადგილობრივები ტურისტებს ლამაზ თქმულებას უყვებიან. ძველებური ლეგენდა მოგითხრობთ ირემზე, რომელიც დღემდე ამშვენებს მინერალური წყლის ბოთლის ლოგოს. ნადირობის დროს მეომრებმა დაჭრეს ირემი, რომელსაც გაედევნენ სისხლიან ნაკვალევზე. მონადირეები შეკრთნენ დანახული სურათით - ირემი გადაეშვა უცნობ ნაკადულში და ამოხტა გადაღმა მხარეს სრულიად უვნებელი და ჯანმრთელი.
19 ს. შუაწლებში წყლები ისეთი პოპულარობით სარგებლობდნენ, რომ რუსეთის მეფის რეგენტმა კავკასიაში ჩამოიყვანა ბორჯომში თავისი დასნეულებული ქალიშვილი. ბორჯომის მინერალურმა წყალმა ნამდვილად მოუტანა შველა პრინცესას და მის სასახელოდ რეგეტმა ნაკადულს ეკატერინეს სახელი უბოძა.
1850 წ. ქალაქში მოაწყვეს მინერალური წყლების პარკი და რამოდენიმე წლის შემდეგ კი გაიხსნა მინერალური წყლის გადამუშავებელი ქარხანა მიხეილ რომანოვის მფარველობით, რომელიც ფუნქციონირებდა 20-ე საუკუნის 50 წლებამდე. აქვე მუშაობდა ბოთლების ქარხანა, სადაც ხელით ნაკეთ ბოთლებს 1950 წლამდე.
მიწის ზედაპირზე მინერალური წყალი გამოდის 8-10 კმ. სიღრმიდან, ნახშირორჟნგის ბუნებრივი წნევის შედეგად. წყაროს წყალი გაგრილებას ვერ ასწრებს და ამიტომ ზედაპიზე შთანთქავს ჯერ კიდევ თბილი (დაახლოვებით 38-41 °С), 60 სხვადასხვა მინერალი უერთდება წყალს სხვადსახვა კლდის ფენის შესაბამისად.
ბორჯომის ხეობაში ხშირად სტუმრობდნენ ისეთი ცნობილი პიროვნებები, როგორც კომპოზიტორი პეტრე ჩაიკოვსკი, ჩეხოვი, სტალინი, ამათ გარდა რომანოვების ოჯახის წევრები, რომლებსაც ბორჯომში საკუთარი რეზიდენცია ელოდებოდათ. ქალაქის ერთერთი ყველაზე რომანტიული ლეგენდა მოგვითხრობს ნიკოლაი რომანოვზე, დიდი მეფის შვიდთაგან ერთერთ შთამომავალზე. პრინცს შეუყვარდა რეზიდენციის მეთვალყურე ახალგაზრდა ქალიშვილი ბარბარე. შეყვარებულზე ჭორაობის თავიდან აცილებისთვის წყვილი ხვდებოდა ერთმანეთს საუდუმლო ნიშნის გამოყენებით – ნიკოლოზის რეზიდენციის სახურავზე პატარა დროშის საშუალებიტ. თუკი დროშა ფრიალებდა, ეს ნიშნავდა რომ ბარბარეს თავისუფლად შეეძლო პაემანზე გამოცხადება. ითვლება რომ რომანი 1917 წლამდე გრძელდებოდა, რის შემდეგ პრინცი იძულებიტ ემიგრაციაში წავიდა, ბარბარეს კი საქართველოში დარჩენა მოუწია და ის სიცოცხლის ბოლომდე რჩებოდა რეზიდენციის ერთგული ზედამხედველი. სამეფო ოჯახის ნივთების კოლექცია - წიგნები, ფოტოები, ალბომები, მხოლოდ ბარბარეს წყალობით გადაურჩა ბოლშევიკების ხელს. მისი გარდაცვალების შემდეგ მუზეუმში მოხდა მხოლოდ ერთი ფოტოსურათი. შეიძლება ზუსტად ამ რომანტიულმა ამბავმა განაპირობა ბორჯომის ერთერთი ხიდის სახელწოდება-სიყვარულის ხიდი. საბჭოთა ხელისუფლების პერიოდში მეფის რეზიდენცია სტუმრობდა კრემლის უმაღლეს ჩინოსნებს.
ბორჯომის მთავარი ქრისტიანული ღირშესანიშნაობებია სერაფიმე საროველის ეკლესია და მწვანე ტაძარია.
სერაფიმე საროველის სახელობის ეკლესია რამოდენიმე წლის წინ აშენდა ბორჯომის და ბაკურიანის ეპისკოპოსის მამო სერაფიმეს დამსახურებით, რომელიც თავად მონაწილეობდა ეკლესიის მოხატვაში. ეკლესიის გვერძე ფარდულის (გადმოხურულის) ქვეშ დევს დიდი სალოცავი ქვა, წმინდანის სენაკის კოპიო ღვთისმშობლის ხატით. ბორჯომის მკვიდრნი და ტურისტები სიამოვნებით სტუმრობიან ამ ადგილას, ზოგი სალოცავად, ზოგი უბრალოდ რათა დატკბეს მშვიდი გარემოთი და არაჩვეულებრივი ტყის ხედებით. სალოცავ ქვასთან არის წმ. სერაფიმეს წარწერა ივერიაზე - ღვთისმშობლის წილ-ხვედრ ქვეყანაზე. პატარა მდელოზე სენაკი და ჭა დგას.
მწვანე მონასტერი გახლავთ პატარა მშვიდი ეკლესია, რომელიც შედგება ორი ქვის შენობისგან და ხის სამეურნეო ნაგებობებისგან. სამლოცველოში ინახება წმინდანების ნაწილები.
დიდების და პატარების საყვარელი სასეირნო ადგილია ბორჯომ-პარკი, სადაც ბევრი გასართობი ატრაქციონი და კაფეა. ზაფხულის სიცხეში აქ სასიამოვნო სიგრილეა, შეგიძლიათ მიირთვათ ბორჯომის წყალი ან ისადილოთ ერთრთ კაფეში.
სამკურნალო ჰაერი, წიწვოვანი და შერეული ტყეები, მინერალური წყლები და შეუდარებელი მთის ხედები იზიდავს ბორჯომის ხეობაში უამრავ ტურისტს!
|